एजेन्सी। पाकिस्तानले अब साउदी अरेबिया भन्दा टर्कीलाई प्राथमिकता दिइरहेको हल्ला चल्न थालेको छ ।

विगत केहि साता देखी सामाजिक सन्जालमा प्रसारित भइरहेको समाचारलाई खण्डन गर्न पाकिस्तान विदेश मन्त्रालय आफैं अगाडि आउनुपरेको थियो।

भर्खरको एफएटीएफ बैठकको दिनमा साउदी अरेबियाले मतदान प्रक्रियामा पाकिस्तानको विरोध गरेको कुराको त्यस्तै रिपोर्ट छ। जब प्रवृत्ति तीव्र भयो र बहस सुरु भयो, राज्य विभागले एक विज्ञप्ति जारी गरेर यसलाई स्पष्ट गर्नुपर्‍यो। त्यस पछि, कश्मीर दिवसको अवसरमा  रियादस्थित पाकिस्तानी दूतावासलाई काश्मीर दिवस समारोह मनाउन प्रतिबन्ध लगाइएको खबर आयो । त्यसोभए फेरि साउदी अरेबियाले सोशल मिडियामा ट्रेन्ड गर्न शुरू गर्यो। र अब पछिल्लो अवस्था यो हो कि साउदीको मुद्राको मुद्दा उठाइएको छ। साउदी अरेबियाले भर्खर २० रियालको नयाँ मुद्रा नोट जारी गरेको छ, जसमा देशको जी -२० को राष्ट्रपतिलाई हाइलाइट गरिएको छ।

उही नोटको अर्कोपट्टि विश्वको नक्सा छापिएको छ, जसले कश्मीर र गिलगित-बाल्टिस्तानलाई भारतको भागको रूपमा देखाउँदैन, जसमा पाकिस्तानीहरू खुसी थिए।

तर चाँडै नै धेरै भारतीय न्यूज च्यानलहरू र सोशल मिडिया प्रयोगकर्ताहरूले  यी क्षेत्रहरू नक्शामा पाकिस्तानको भागको रूपमा पनि देखाइएको छैन भनेर उल्लेख गरे ।

यस कदमले दुबै मुलुकमा कश्मीर र गिलगित बाल्टिस्तानको मुद्दामा भारतको आधिकारिक अडान झल्काउँछ। भारतीय मिडियामा यसको प्रशंसा गरिएको थियो ।

टर्की र साउदी अरेबियाको पाकिस्तानसँग कस्तो सम्बन्ध छ ?

यो टर्की वा साउदी अरेबियाका लागि ठूलो कुरा नहुन सक्छ, तर पाकिस्तानको लागि यो धेरै महत्त्वपूर्ण छ।

साउदी अरेबियाले पाकिस्तानलाई आर्थिक सहयोगका लागि बारम्बार सम्पर्क गरेको छ। तर विज्ञहरू भन्छन्  यसको बदलामा पाकिस्तानले साउदी अरेबियालाई आफ्नो विदेश नीतिको प्राथमिकतामा नराखेको उल्ल्ख गर्छन् ।

धेरै अवसरमा यस विदेश नीतिको ‘माइक्रो-म्यानेजमेन्ट’ मा साउदी हस्तक्षेप पनि देखा पर्न थाल्यो जुन पाकिस्तानलाई अब स्पष्ट रूपमा स्वीकार्य छैन।

यद्यपि पर्यवेक्षकहरू यो पनि विश्वास गर्छन् कि पाकिस्तान साउदी सम्बन्धमा उदासीनताको कारण टर्की, इरान वा अन्य कुनै देशसँगको पाकिस्तानको सम्बन्ध होइन। बरु, ती ‘मुद्दाहरू’ छन् जसमा पाकिस्तानले साउदी समर्थनको आशा गरेको थियो।

बीबीसीले यस सम्बन्धमा पूर्व राजदूत र वैदेशिक मामिला विज्ञहरूसँग कुरा गरेको थियो र टर्कीप्रति झुकाव कुनै अनौंठो चीज हो कि विदेश नीतिमा क्रान्तिकारी परिवर्तन हो कि होइन भनेर बुझ्न प्रयास गरेको थियो।

पूर्व विदेश सचिव शमशाद अहमदका अनुसार पाकिस्तानीहरू साउदी अरेबियाका केही निर्णयहरूको विपक्षमा छन्। जस्तै काश्मिर मुद्दामा साउदी अरेबियाले भारतलाई समर्थन गर्ने वा पाकिस्तानको पक्षलाई अपेक्षानुसार समर्थन नगर्ने।

अर्कोतर्फ उनको विश्वास- इजरायललाई सहयोग पुर्‍याउने चिह्नहरूले पनि साउदी अरेबियामा रहेका पाकिस्तानी जनताको विश्वासलाई बिगार्दैछ।

वरिष्ठ पत्रकार र विश्लेषक नसीम जहराका अनुसार पाकिस्तानले एकै चोटमा सम्बन्ध परिवर्तन गरेको जस्तो लाग्दैन। बरु, देशले आधारभूत सम्बन्धमा कुनै असर नपार्न सुनिश्चित गर्न सक्दो प्रयास गर्नेछ। जहाँसम्म सैन्य सम्बन्धको कुरा छ, तिनीहरू परिवर्तन भएका छैनन् र निकट भविष्यमा परिवर्तन हुनेछैनन्।

यसभन्दा अघि, बीबीसीसँगको अन्तर्वार्तामा साउदी अरेबियाको मामिलामा गहन नजर राख्ने एक विश्लेषक राशिद हुसेनले भनेका थिए -सम्बन्ध अचानक अचानक परिवर्तन भएको छैन तर दबाब बर्षौं बृद्धि हुँदै आएको छ।

उनले यस दबाबलाई २००२ लाई जोडेका थिए, जब तत्कालीन भारतीय विदेश मंत्री जसवंत सिंहले साउदी अरेबियाको भ्रमण गरेका थिए।

‘आर्थिक कूटनीति प्रयोग गरेर उनले साउदी-पाकिस्तानी सम्बन्ध बिगार्ने काम गरे।’