एजेन्सी। रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेनको पूर्वी भागमा विशेष सैन्य कारबाही गर्ने घोषणा गरेका छन् र सीमामा तैनाथ रुसी सेनाले युक्रेनमाथि आक्रमण गरेका छन् ।

रुस आकारको आधारमा संसारको सबैभन्दा ठूलो देश हो र युक्रेन ४५ औं ठूलो देश हो।

रुसले युक्रेनलाई नेटोको सदस्य बनोस् र पूर्वका देशहरूमा नाटो सेना तैनाथ नगरोस् भन्ने चाहँदैन। तर युक्रेन सदस्य बन्न नाटोसँग सहकार्य बढाउन चाहन्छ।

संयुक्त राष्ट्र संघ र पश्चिमी देशहरूले रुसको कडा निन्दा गर्दै कडा आर्थिक प्रतिबन्ध लगाएका छन्। नाटोले रुस वरपरका आफ्ना सदस्य राष्ट्रहरूमा सैन्य उपस्थिति बढाएको छ र युक्रेनसँग आफ्नो रक्षा गर्ने अधिकार रहेको बताएको छ।
यसपछि २७ फेब्रुअरीमा रुसी राष्ट्रपतिले आफ्ना आणविक हतियारलाई ‘विशेष अलर्ट’ मा राख्न आदेश दिएका थिए ।

रूससँग विश्वमा सबैभन्दा ठूलो आणविक हतियारको भण्डार छ। यस्तो अवस्थामा रुसको घोषणाले विश्वव्यापी संकट निम्त्याउन सक्ने विज्ञहरुको विश्वास छ । तर, रुस बाहेक अमेरिका, चीन र बेलायतलगायत धेरै देशसँग पनि आणविक हतियार छन् ।

आणविक हतियारलाई विनाशको हतियार भनिन्छ। यस्तो अवस्थामा रुसको घोषणाले तनाव बढ्नु स्वभाविक हो । तर, रुसबाहेक अमेरिका, चीन र बेलायतलगायत धेरै देशसँग पनि यस्ता हतियार छन् ।

तर ठूलो प्रश्न यो हो कि आणविक हतियारको प्रयोग सम्बन्धी प्रोटोकल के हो? यी विनाशकारी हतियारहरूको भण्डारको चाबी कोसँग छ? रूस, अमेरिका, चीन र बेलायतमा परमाणु हतियारको बटन कसले थिच्न सक्छ? ब्रुस ब्लाउ पूर्व अमेरिकी मिसाइल प्रक्षेपण अधिकारी थिए। उनी अब यो संसारमा छैन। सत्तरीको दशकमा उनले अमेरिकाको गुप्तचर अधिकारीको रुपमा काम गरेका थिए ।

ब्रुस र उनका साथीहरूले कम्प्युटर मोनिटरलाई सधैं निगरानी गर्थे, जसमा मिसाइल प्रक्षेपण गर्ने आदेश जुनसुकै बेला आउन सक्छ। उनी भन्छन्, ‘अमेरिकी प्रणालीमा परमाणु हतियारको प्रयोगको आदेश एक व्यक्तिले मात्र दिन सक्छ र त्यो देशको राष्ट्रपति हो। त्यसैले अमेरिकी राष्ट्रपतिसँग सँधै निश्चित व्यक्तिहरू हुन्छन्। उनीहरूसँग परमाणु फुटबल भनिने ब्रीफकेस हुन्छ।’

अमेरिकी वैज्ञानिकहरुको महासंघको प्रतिवेदनमा भनिएको छ कि एक अनुमान अनुसार सन् २०२२ को शुरुवातसम्म विश्वका ९ देशमा १२,७०० आणविक क्षेप्यास्त्र छन् ।

यीमध्ये धेरैजसो रुससँग छन् र अमेरिका यस मामिलामा दोस्रो नम्बरमा छ । यसमा पाँच हजारभन्दा बढी यस्ता मिसाइल छन् ।

प्रतिवेदन अनुसार रुससँग ५९७७, अमेरिकासँग ५४२८, चीनसँग ३५०, फ्रान्ससँग २९०, बेलायतसँग २२५, पाकिस्तानसँग १६५, भारतसँग १६०, इजरायलसँग ९० र उत्तर कोरियासँग २० आणविक क्षेप्यास्त्र छन् । -बिबिसी हिन्दी