एजेन्सी। लद्दाखमा भारत-चीनबीच सीमा विवादलाइ लिएर भएको  झडपमा एक भारतीय सैनिकको निधन भएपछि अझै तनाब कायम नै छ ।

चीन र भारतको बिहीबार भेला हुने शंघाई सहयोग संगठन (एससीओ) का परराष्ट्र मन्त्रीहरुको बैठक हुनु भन्दा अघि सीमा क्षेत्रका भारतीय सैनिकहरुले चीनबिरूद्ध उत्तेजक कारबाही गरेगरेको ग्लोबल टाइम्सले उल्लेख गरेको छ ।

चिनियाँ विश्लेषकहरूले यसलाई भारतीय कूटनीतिज्ञ र सेनाले पुरानो खेल खेलेको आरोप लगाएको छ।

चिनियाँ सेना र विदेश मन्त्रालयले मंगलबार सोमबारको सीमा झडपमा पहिलो गोलीबारी गरेको र भारतीय कानुनी व्यवस्थाको माग गर्दै गैरकानुनी रुपमा वास्तविक नियन्त्रण रेखा (एलएसी) लाई पार गरेकोमा मंगलबार भारतीय सेनाको निन्दा गरेको थियो।

चिनियाँ विज्ञहरूले भने, ‘चीन र भारतबीचको सीमा क्षेत्रमा चार दशकपछी पहिलो पटक भारतीय सेनाले गोली प्रहार गरेको घटना अत्यन्त खतरनाक कार्य हो र यसले दुवै पक्षले बन्दुकको प्रयोग नगर्न गरेको समझदारीलाई तोड्यो। यो गल्तीले अर्को द्वन्द्व उत्पन्न गर्ने जोखिम बढ्दैछ।’

फुदान विश्वविद्यालयको सेन्टर फर साउथ एशियाई स्टडीजका उप निर्देशक लिन मिनवाङले बिहीबार ग्लोबल टाइम्सलाई  भारतीय सेनाले गरेको मोर्चामा हुने जोखिमपूर्ण कदमले मस्कोका दुई विदेश मन्त्रीहरू बीचको वार्तामा असर पार्ने पार्ने उल्लेख गरे ।

‘चीनले सार्वभौमसत्तामा कुनै सम्झौता गर्नेछैन किनकि यो भड्किरहेको छ। तर, राष्ट्रवादीहरुलाई दबाबका कारण भारत पछाडि फर्कन पनि गाह्रो लाग्नेछ। त्यसैले द्वन्द्व साँच्चै सम्भव छ,’ लिनले भने।

गत दुई सातामा चीन र भारतबीचको नयाँ तनाव पछि  चिनियाँ जनमुक्ति सेना (पीएलए) बमवर्षक, हवाई रक्षा सेना, तोपखाना, सशस्त्र सवारी, प्याराट्रुपर, विशेष सेना र पैदल सेना इकाइहरू लगायतका सेना परिचालन गरिएको छ।

भारतीय सेनाले गैरकानुनी रूपमा सेनेपाओ पर्वतमा एलएसी पार गरेको एक दिन पछि कमान्डले भनेको छ, ‘पीएलए सेन्ट्रल थियेटर कमाण्ड एयर फोर्समा संलग्न एच-6 बमवर्षक र y-20 ठूला यातायात विमानहरू पठाउन पठार क्षेत्रमा पठाइएको छ ।’

पैंगोंग त्सो तालको दक्षिणी किनार नजिकको क्षेत्रमा ४५ बर्षमा पहिलो पटक शट फायर गरियो।

चीनले संयम अभ्यास गर्दैछ र सद्भावना प्रदर्शन गरिरहेको छ, जसलाई भारतले छुटको रूपमा गलत अर्थ लगायो। विज्ञले भनेका – ‘भर्खरको सिपाही तैनाथीले आशावादी र भारतीयहरूको मनलाई शान्त पार्नुपर्दछ र ठूलो झगडा भएमा सबैभन्दा खराब अवस्थाको लागि पनि तयार हुनुपर्दछ।’

सैन्य विश्लेषकहरु भन्छन्, ‘भारतीय मिडियाले भारतीयहरुलाई विश्वास गर्न चाहेको कुराको विपरित, पीएलएले कार्मिक, उपकरण, कार्यनीति र रणनीति सहित प्रायः सबै पक्षहरुमा ठूलो फाइदा लिन्छ।’